AI wordt aangekondigd als een technologische aardverschuiving en zorgt nu al voor een revolutie in diverse beroepen, bedrijven en sectoren. Maar hoe krijgt u deze tools onder de knie? Wat zijn de sleutels tot succes? Achter de technische kwestie spelen menselijke factoren en bestuur een belangrijke rol.

Kunstmatige intelligentie of AI is niet meer weg te denken. Deze technologische hulpmiddelen zijn in een mum van tijd onmisbaar geworden. ChatGPT is intussen een begrip, net als Google, iPhone of Excel. In de financiële sector beschikken bijna acht op tien banken en verzekeraars (nu reeds of binnenkort) over afdelingen die zich richten op generatieve kunstmatige intelligentie (GenAI). Voor voorspellende AI is dat aandeel hetzelfde of nog groter. Een grootschalige – zij het nog steeds gedeeltelijke – invoering.

Een afwachtende houding

AI komt terug in elk gesprek, van het directiecomité tot de koffiepauze en van operationele tot strategische vergaderingen. Het voedt de debatten omdat het zo alomtegenwoordig is, met zoveel verschillende tools op de markt. Chatbots, geautomatiseerde modules voor beheer en risicomodellering, tools voor gepersonaliseerde communicatie en klantsegmentering, … Het zijn maar enkele voorbeelden van wat AI al doet. En dat is nog maar het begin, want laboratoria werken hard aan de toekomst van kunstmatige intelligentie. Ondanks deze sterke opkomst gaat de inzet van AI op de werkplek veel verder dan het technische aspect. AI zorgt op elk niveau voor verandering en transformeert de meeste facetten van organisaties: de invoering ervan vereist dan ook een wereldwijde visie, strategie en aanpak. Veel bedrijfsleiders (90% volgens Boston Consulting Group) beseffen dat ze de sprong moeten wagen, maar kijken nog even de kat uit de boom.

Heel wat interesse

In zijn rapport AI at Work Is Here. Now Comes the Hard Part, bevestigt Microsoft deze vaststelling: twee op drie managers (66%) zegt ‘verdeeld of ontevreden’ te zijn over de ontwikkeling van AI binnen hun bedrijf, met name door een gebrek aan talent en vaardigheden (62%), een vage planning en dito investeringsprioriteiten (47%) en het gebrek aan een verantwoorde AI-strategie (42%). Verdeeld, maar toch geïnteresseerd, want de meeste beslissingnemers hebben de huidige en toekomstige uitdagingen van deze technologieën wel degelijk begrepen. Het is dan ook geen toeval dat de investeringsintenties en -voorspellingen voor de technologie dit jaar hoger liggen dan in 2023: kunstmatige intelligentie staat duidelijk in de top drie van prioriteiten, naast de cloud en cyberbeveiliging.

Handelen, op alle niveaus

Het rapport van de reus uit Redmond benadrukt ook het enthousiasme van zijn werknemers: 75% van hen heeft al GenAI-tools gebruikt. De reden? De interessante tijdsbesparing en productiviteitswinst. Toch volstaat dat niet om alle bedrijfsleiders over de streep te trekken: sommigen onder hen zitten gewrongen tussen de druk van het investeringsrendement op korte termijn en (vooral) het ontbreken van een plan om deze individuele effecten om te zetten in een gunstige beweging voor het bedrijf. In een recente publicatie over het potentieel van AI stelt BCG dat geen enkele benadering op haar eentje het volledige potentieel van kunstmatige intelligentie kan ontsluiten. Daarom moeten bedrijfsleiders hun opportuniteiten evalueren aan de hand van drie cruciale assen om waarde te creëren: deze technologieën inzetten in de dagelijkse bedrijfsvoering; bepaalde belangrijke processen en functies grondig herdefiniëren; en nieuwe ervaringen, aanbiedingen en bedrijfsmodellen creëren dankzij AI.

Opleiding en bestuur

Kunstmatige intelligentie is onvermijdelijk en er zijn vele manieren om ze te omarmen, maar een ding lijkt zeker: het is beslist geen louter technische kwestie. Integendeel, volgens BCG hangt 70% van het succes van een AI-project af van niet-technische zaken zoals opleiding, bestuur en communicatie. Deze bevinding wordt bevestigd door het Microsoft-rapport: de menselijke factor en het bestuur zijn essentieel om de ingebruikname te stimuleren, vaardigheden op te bouwen, een AI-cultuur te ontwikkelen, bedrijfsprocessen grondig te heroverwegen, de productiviteit en efficiëntie te verhogen en uiteindelijk de vruchten te plukken van AI-processen. AI brengt dan ook een ingrijpende verandering met zich mee, voor elk bedrijf en alle werknemers, en het is essentieel om vanaf het begin na te denken over de organisatorische en menselijke dimensies.