Technische ramp, commerciële flop of foute inschatting van een idee, de lijst van ‘mislukte’ innovaties is lang. En daar is een goede reden voor: innovatie is een hachelijke kunst! Op het randje van ideeën, tussen het verlangen om te slagen en de angst om te falen, hebben vernieuwers de verdienste dat ze onbekend terrein durven te verkennen en de grenzen van de creativiteit verleggen …

Innovatie ligt op ieders lippen, in elke taal. In elke strategie, op elke managementtafel wordt creativiteit ingeroepen, gestimuleerd en verwacht. Natuurlijk is innoveren niets nieuws. Mensen hebben altijd al nieuwe manieren gezocht (en gevonden) om dingen te doen, van nieuwe technieken, tot innovatieve benaderingen, enz. Van de Sumeriërs tot Leonardo da Vinci, van de bewoners van de Indusvallei tot Marie Curie, van Nikola Tesla tot Elon Musk … ‘Buiten de gebaande paden denken’ zit in onze genen. Maar dat maakt de taak er niet eenvoudiger op … Innoveren impliceert immers ook het risico nemen om fouten te maken. Het goede nieuws is dat de cultuur van falen nog nooit zo hoog gewaardeerd werd. Natuurlijk veert niet iedereen direct weer op na een val, maar voorbeelden van fiasco’s laten zien hoe moeilijk het is om het succes van een innovatie te voorspellen. Het bewijs zit in Google, dat ontelbare mislukkingen en opgegeven projecten op zijn actief heeft. Hier zijn drie emblematische verhalen over mislukkingen!

1. De Concorde, als de val evenveel telt als de landing

De Concorde, een waar verhaal van nationale trots, was ook een symbool van baanbrekende technologische innovatie. ‘s Werelds eerste supersonische vliegtuig vloog dubbel zo snel als de snelheid van het geluid. Dankzij de Concorde, ontwikkeld door Franse en Britse vliegtuigbouwers, was Parijs nog maar 3 uur en 30 minuten verwijderd van New York … Na de eerste vlucht in 1969 was de Concorde commercieel actief van 1976 tot 2003, met ongeveer 20.000 commerciële vluchten. Dat is weinig, doordat er achter het technologische succes een zware commerciële mislukking schuilging. Nog afgezien van een verschrikkelijk ongeluk in juli 2000 had de ‘grote witte vogel’ te kampen met echte rentabiliteitsproblemen, als gevolg van hoge productiekosten, beperkingen op de passagierscapaciteit, enzovoort. Toch blijft de Concorde tot op vandaag een bron van inspiratie en een waardevolle erfenis voor de Franse luchtvaartindustrie.

2. De metaverse, wanneer het virtuele botst met het echte

Virtuele werelden zijn niets nieuws … In 1992 introduceerde Neal Stephenson in zijn roman ‘Snow Crash’ het concept van de metaverse. Tien jaar later bood Second Life zijn miljoenen gebruikers een volledig digitaal leven. Toen het Meta-concern, voorheen bekend als Facebook, in oktober 2021 zijn metaverse aankondigde, waren de verwachtingen hooggespannen: Horizon Worlds zou ons dagelijkse leven voorgoed veranderen en we zouden allemaal onze eigen virtuele avatar hebben. In realiteit bleek Meta’s metaverse – een bagatel van 13 miljard dollar – echter al snel een digitale woestijn, met amper 200.000 gebruikers. Er zijn veel oorzaken voor deze flop, maar analisten wijzen vooral naar het feit dat de uiteindelijke kwaliteit van Horizon Worlds in geen enkel opzicht aansloot bij de oorspronkelijke beloften. Het falen van Meta heeft de val van de metaversemarkt versneld, maar dat betekent niet dat de virtuele wereld per definitie afgeschreven is. Misschien heeft Mark Zuckerberg gewoon het paard achter de wagen gespannen …

3. Het vijfde autowiel, wanneer theorie en praktijk te ver uit elkaar liggen

Vanaf de prille beginjaren van de auto heeft het idee van een vijfde wiel de meest creatieve mensen beziggehouden. Zo ook Brooks Walker, een Amerikaanse uitvinder met 250 patenten op zijn naam! In de jaren 1930 vond hij een oplossing voor parkeerproblemen door een vijfde wiel achteraan de auto te plaatsen. Dit wiel stond loodrecht op de andere wielen en tilde de achterkant van de auto op om gemakkelijker te parkeren. Veertig jaar lang verbeterde Walter zijn systeem en trachtte hij het tevergeefs te verkopen aan de autosector …! Ondanks overtuigende tests op een Packard 29 en later op een Packard Cavalier, kon zijn uitvinding de constructeurs niet bekoren, vanwege één groot nadeel: het vijfde wiel vrat aan de bagageruimte. Een goed idee met een groot gebrek (dat zelfs zijn weg vond naar Egypte) … Met de komst van de elektronische parkeerhulp werd het idee definitief begraven.