Tijdens de pandemie en de opeenvolgende lockdowns nam telewerken een hoge vlucht, mede gestimuleerd door overheidsmaatregelen. Terwijl werknemers zich daar perfect in lijken te kunnen vinden, willen bedrijven nu de klok terugdraaien … Een kantelpunt voor telewerken?
Het is in het collectieve geheugen gegrift: het coronavirus heeft de rode loper uitgerold voor telewerken. Op enkele maanden tijd hadden de meeste werknemers van hun huis hun kantoor gemaakt. En wat ooit een uitzondering was, groeide uit tot de nieuwe regel. Er wachtte het nieuwe bedrijfsmodel een mooie toekomst dankzij de alom geprezen voordelen: autonomie, tijdsbesparing op woon-werkverkeer, balans tussen werk en privé en zelfs een remedie tegen ziekteverzuim. Het resultaat? Veel werknemers brengen nu meer tijd thuis door dan in het kantoor van hun werkgever, videoconferenties zijn een wondermiddel en managers jongleren met fysiek, hybride en puur virtueel werk. De trend lijkt echter te keren …
Na de gedwongen opmars volgt de stap terug
Het begon in de Verenigde Staten in 2023. Een aantal grote bedrijven, vooral techgiganten, hebben aangekondigd dat ze hun werknemers vaker op kantoor willen zien. In België stelde een studie van Acerta Consult bij 500 bedrijven en 2.700 werknemers een gelijkaardige trend vast onder werkgevers: een derde van de Belgische ondernemingen wil telewerken terug aan banden leggen. Die trend zien we nog meer in kmo’s, waar de aanwezigheid op kantoor vaak tot een minimum was herleid. Bij werknemers zien we echter de tegenovergestelde trend: 41% van hen wil nog meer thuiswerken, terwijl 54% tevreden is met de huidige regeling. Slechts 5% wil achteruit! Telewerken houdt echter risico’s in, aan beide kanten …
Een gemengde balans
Al tijdens de pandemie werd gewezen op de negatieve gevolgen van telewerken, met name voor werknemers: psychosociale risico’s, toegenomen eenzaamheid, verslechtering van relaties, verlies van zingeving, vermoeidheid, enz. Ook de bedrijven worden zich steeds meer bewust van deze valkuilen. Zo hebben studies aangetoond dat telewerken niet bevorderlijk is voor de creativiteit of de samenwerking. En dan hebben we het nog niet eens over de problemen in termen van organisatie en communicatie, het afhaken van werknemers en de verwatering van de bedrijfscultuur. In het licht van dat sombere beeld komen sommige managementteams in de verleiding om hun troepen terug te halen naar de basis. Een manier om de ‘controle’ terug te krijgen, maar is de afname van telewerken goed nieuws? Als we rekening houden met alle gebreken, uitdagingen en troeven ligt het juiste antwoord misschien wel in de ‘gulden middenweg’ …
Durf de juiste vragen te stellen
Er bestaat geen wondermodel, laat staan een pasklare oplossing. Daarom doen bedrijven er goed aan het juiste regime voor telewerken te vinden … Een compromis dat beantwoordt aan de verwachtingen van werknemers, en de nieuwe generaties, terwijl het collectief beter kan functioneren. Dat is allerminst een eenvoudige taak, want je moet de middelen hebben om de balans op te maken. Een verlichte en essentiële audit om een kader en gepaste regels te definiëren; om oplossingen te vinden om verschillende modellen naast elkaar te laten bestaan; om een gezonde dynamiek te creëren tussen fysiek, hybride of volledig virtuele teams om de samenwerking en collectieve innovatie aan te moedigen; en om effectieve interactiepraktijken en -methoden te identificeren die het vertrouwen, de betrokkenheid en de bedrijfscultuur kunnen behouden.
